SĐT: 
LỜI MỞ
Trong khi các nhà chuyên môn đều hướng dẫn là có thể tập thể dục lúc nào cũng được, tùy theo công việc cá nhân, miễn là có lịch cố định [2], thì đa số chúng ta lại thường cho rằng tập thể dục tốt nhất là vào buổi sáng.
Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học từ Trung tâm Charles Perkins và Trường Khoa học Y tế thuộc Đại học Sydney (Úc) cho thấy, tập thể dục vào các thời điểm khác nhau trong ngày có thể ảnh hưởng khác nhau đến nguy cơ tử vong sớm do các biến cố chết người. Đặc biệt, việc thực hiện phần lớn hoạt động thể chất hàng ngày vào buổi tối có lợi ích sức khỏe cao nhất cho những người mắc bệnh béo phì, đái tháo đường.
Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí Chăm sóc đái tháo đường Diabetes Care ngày 9/4/2024.
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ Biobank của Vương quốc Anh và bao gồm 29.836 người trưởng thành trên 40 tuổi mắc bệnh béo phì, trong đó 2.995 người tham gia được chẩn đoán đái tháo đường type 2.
Những người tham gia được phân loại hoạt động thể chất vùa đến mạnh (moderate to vigorous physical activity MVPA) buổi sáng, buổi chiều và buổi tối dựa trên thời điểm họ thực hiện phần lớn MVPA hiếu khí được đo bằng gia tốc kế cổ tay đeo liên tục trong 24 giờ một ngày trong 7 ngày khi bắt đầu nghiên cứu.
Sau đó, nhóm nghiên cứu liên kết dữ liệu sức khỏe (từ Dịch vụ Y tế Quốc gia và Hồ sơ Quốc gia Scotland) để theo dõi quỹ đạo sức khỏe của những người tham gia trong 7,9 năm. Trong giai đoạn này, họ đã ghi nhận 1.425 trường hợp tử vong, 3.980 trường hợp mắc bệnh tim mạch và 2.162 trường hợp rối loạn chức năng vi mạch.
Để hạn chế sai lệch, các nhà nghiên cứu đã tính đến những khác biệt như tuổi tác, giới tính, hút thuốc, uống rượu, tiêu thụ trái cây và rau quả, thời gian ít vận động, tổng số MVPA, trình độ học vấn, sử dụng thuốc và thời gian ngủ. Họ cũng loại trừ những người tham gia mắc bệnh tim mạch và ung thư từ trước.
Các nhà nghiên cứu cho biết thời gian theo dõi nghiên cứu và phân tích độ nhạy bổ sung đã củng cố sức mạnh cho các phát hiện của họ, tuy nhiên, do thiết kế mang tính quan sát, họ không thể loại trừ hoàn toàn nguyên nhân ngược lại có thể xảy ra. Đây là khả năng một số người tham gia có mức aerobic MVPA thấp hơn do bệnh tiềm ẩn hoặc không được chẩn đoán.
Tùy theo khung thời gian tập thể lực, hiệu quả khác biệt nhau, trong đó thời gian có tác động mạnh mẽ, bất ngờ: nhất là buổi tối, thay vì sáng sớm như mọi người thường nghĩ.
* Với nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân như sau: giảm 61% cho tập buổi tối, 40% với người tập buổi chiều và 33% với người tập buổi sáng.
* Với nguy cơ gặp biến cố tim mạch, mức giảm nguy cơ cho việc tập thể dục buổi tối – chiều – sáng là 36%, 29% và 24%.
* Tương tự, với nguy cơ gặp biến cố vi mạch, mức giảm nguy cơ lần lượt là 24%, 18% và 14%.
Kết quả trên là lời gợi ý hữu ích cho những người ít thời gian rảnh rỗi có thể sắp xếp giờ tập luyện phù hợp vào buổi tối.
[1] https://www.eurekalert.org/news-releases/1040725
[2] https://phulenghia.com/tap-the-duc-dung-luc-nao-o-dau-bao-lau/
TS.BS Trần Bá Thoại biên dịch