SĐT: 
I. LỜI MỞ
Rụng lông, tóc có thể xảy ra toàn thân hay chỉ khu trú trên đầu, và có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn. Đây là kết quả của di truyền, thay đổi nội tiết tố, một số bệnh lý hoặc chỉ là dấu hiệu thông thường của quá trình lão hóa.
Rụng tóc, hói đầu tuy không ảnh hưởng nhiều lên sức khỏe, nhưng là mối quan tâm lớn về thẩm mỹ, độ tự tin và chất lượng sống.
Trừ các chứng hói đầu do di truyền, tuổi tác, các loại rụng tóc hói đầu khác cũng có thể ngăn ngừa, và phong tránh được với những phương cách đơn giản, khả thi.
II. ĐỊNH DANH, NHẬN DẠNG
1. ĐỊNH DANH
Thông thường sợi tóc có thời gian sống từ 8 tháng đến 5 năm, sau đó sẽ rụng đi và được thay thế bằng tóc mới. Đây là dạng rụng tóc sinh lý bình thường.
Ỏ người bình thường, trung bình mỗi ngày rụng từ 50 đến 100 sợi tóc. Nếu số lượng tóc rụng hàng ngày nhiều hơn 100 sợi, hoặc lượng tóc con mọc mới ít hơn so với lượng tóc già rụng đi dẫn đến hói một mảng lớn trên da đầu hoặc tóc thưa đi khiến thấy rõ chân tóc là dấu hiệu của rụng tóc bệnh lý.
2. NHẬN DẠNG
Các dấu hiệu rụng tóc gồm:
* Tóc mỏng dần trên đỉnh đầu (hói).
Là dạng rụng tóc phổ biến nhất, khi con người già đi.
* Hói đốm hình tròn hoặc loang lổ
* Rụng tóc đột ngột
Rụng tóc tổng thể và tạm thời này xảy ra khi con người bị shock vật lý hay tâm thần kinh nặng.
* Rụng tóc toàn thân
Thường gặp trong một số bệnh và phương pháp điều trị y tế, như hóa trị, xạ trị cho bệnh ung thư.
* Các mảng vảy lan rộng trên da đầu
Đây là dấu hiệu của bệnh giun, nấm. Hói thường kèm tóc gãy, mẩn đỏ, sưng tấy và đôi khi có thể bị chảy dịch.
III. NGUYÊN NHÂN
Rụng tóc thường liên quan đến một hoặc nhiều yếu tố sau:
* Yếu tố gia đình (di truyền)
Là nguyên nhân phổ biến nhất xảy ra với quá trình lão hóa.
* Thay đổi nội tiết tố
Như thay đổi nội tiết tố do mang thai, sinh con, mãn kinh và các vấn đề về tuyến giáp.
* Các bệnh lý
Bao gồm Rụng tóc từng mảng Alopecia areata liên quan đến hệ thống miễn dịch; Nhiễm trùng da đầu như nấm ngoài da; Bệnh ưa giật tóc trichotillomania
* Tình trạng dinh dưỡng
* Thuốc và thực phẩm bổ sung
Rụng tóc có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc, chẳng hạn như những loại thuốc được sử dụng cho bệnh ung thư, viêm khớp, trầm cảm, các vấn đề về tim, bệnh gút và tăng huyết áp.
* Xạ trị
* Stress
* Làm kiểu và điều trị tóc
Tạo kiểu tóc quá nhiều hoặc các kiểu kéo chặt tóc, như bím tóc hoặc lông mày, có thể gây ra một loại rụng tóc do lực kéo.
Các phương pháp điều trị tóc bằng dầu nóng và thuốc uốn cũng có thể khiến tóc bị rụng.
IV. CÁC XÉT NGHIỆM CẦN THIẾT
Để chẩn đoán, ngoài các thủ pháp kinh điển, bác sĩ cần làm thêm các xét nghiệm cận lâm sàng sau:
* Các xét nghiệm máu
* Thử nghiệm lực kéo (pull test)
* Sinh thiết da đầu.
* Kính hiển vi ánh sáng (light microscopy)
V. ĐIỀU TRỊ
Một số loại rụng tóc có thể điều trị hiệu quả, đảo ngược tình trạng rụng tóc, ít nhất là làm chậm lại.
Ba phương pháp diều trị rụng tóc hiện nay là:
1. DÙNG THUỐC
Nếu rụng tóc do bệnh lý, phải điều trị bệnh nền này trước. Nếu rụng tóc do thuốc nào đó, phải ngưng thuốc này trong vài tháng.
Các thuốc điều trị hói đầu phổ biến hiện nay:
* Minoxidil (Rogaine)
* Finasteride (Propecia)
* Các thuốc khác có thể dùng: Spironolactone (Carospir, Aldactone), Dutasteride (Avodart).
2. CẤY GHÉP TÓC
3. LIỆU PHÁP LASER
Cơ quan Quản lý Thực và Dược phẩm Mỹ FDA đã phê duyệt một thiết bị laser mức độ thấp như một phương pháp điều trị chứng rụng tóc di truyền ở nam giới và phụ nữ.
VI. 5 ĐỘNG THÁI ĐỂ NGĂN NGỪA
Trừ các chứng hói đầu do di truyền là không thể ngăn ngừa, nói chung, các rụng tóc, hói đầu khác có thể tránh và ngăn ngừa bằng 5 động thái sau:
1* Nhẹ nhàng với mái tóc
Sử dụng dụng cụ thích hợp và tránh giật mạnh khi chải, gỡ rối, đặc biệt là khi tóc ướt.
Tránh các cách xử lý cực đoan lăn, ép uốn nóng, dầu nóng và thuốc nhuộm. Hạn chế độ căng trên tóc từ các kiểu dùng dây chun, kẹp tóc và thắt bím.
2* Bảo vệ tóc tránh ánh nắng mặt trời và các nguồn tia cực tím khác
3* Tìm hiểu kỹ các loại thuốc và thực phẩm chức năng
4* Bỏ thuốc lá
5* Chụp mũ làm mát khi đang hóa trị liệu
VII. THAM KHẢO
[1] Hair loss
[2] Hair Loss: Conditions That Can Cause Body Hair Loss
[3] Everything You Need to Know About Hair Loss
[4] Hair Loss In Women – Causes & Treatment options
[5] The 10 Most Common Causes of Hair Loss
[6] Diseases That Cause Hair Loss
https://www.epainassist.com/hair-care/diseases-that-cause-hair-loss
[7] Causes of losing Body Hair in Men and Women
https://www.recablog.com/causes-of-losing-body-hair-in-men-and-women/
[8] Hói đầu, nhưng đâu có “yếu”
https://tuoitre.vn/hoi-dau-nhung-dau-co-yeu-1173321.htm
[9] Nếu bị hói đầu, cũng đừng lo âu yếu “sinh lý”
https://dantri.com.vn/suc-khoe/neu-bi-hoi-dau-cung-dung-lo-au-yeu-sinh-ly-20190725110016943.htm
TS.BS Trần Bá Thoại
BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM