TÁC DỤNG CỦA FAVIPIRAVIR LÊN SARS-CoV-2 ?

Cũng như vắc-xin, phát triển một loại thuốc mới ngoài tiền bạc cũng còn phải mất thời gian đến nhiều năm. Do đó, để chạy đua với thời gian, nhiều nhà khoa học và công ty dược phẩm đang thử dùng các loại thuốc có sẵn để điều trị COVID-19.

Ở Nhật, Fujifilm Holdings tuyên bố, Avigan, biệt dược của favipiravir, là thuốc có khả năng kháng lại SARS-CoV-2, và công ty đang thu thập và phân tích các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III, để xin cấp phép lưu hành. Thủ tướng Shinzo Abe cho biết, Nhật Bản tạo điều kiện cần thiết để Avigan chính thức trở thành thuốc điều trị COVID-19.

Mới đây, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản cho biết, hiện hơn 30 nước đã tìm kiếm mua thuốc Avigan thông qua các kênh ngoại giao, nhưng Nhật Bản sẽ cung cấp miễn phí thuốc Avigan, cho tất cả những nước nào cần để điều trị COVID-19.

Favipiravir, T-705, 6-fluoro-3-hydroxy-2-pyrazinecarboxamide, là một loại thuốc chống virus cúm do có tác dụng ức chế chọn lọc RNA polymerase, enzyme giúp virus nhân lên trong tế bào vật chủ.

Dạng tiền chất favipiravir khi được đưa vào cơ thể sẽ được phosphoribosyl hóa bởi các enzyme của tế bào thành dạng hoạt động là favipiravir-ribofuranosyl-5′-triphosphate (favipiravir-RTP). Cấu trúc hóa học không gian của favipiravir-RTP rất giống với các nucleotide purine, khiến RNA polymerase của virus nhận nhầm Đây là một chất ức chế cạnh tranh (competitive inhibitor), do đó tác dụng chống virus của favipiravir bị suy giảm khi cơ thể được bổ sung axit nucleic purin.

Favipiravir có tác dụng chống lại nhiều loại virus cúm, bao gồm A (H1N1), A (H5N1) và A (H7N9). Một đánh giá lâm sàng giai đoạn III của favipiravir cho điều trị cúm đã được hoàn thành ở Nhật Bản và hai nghiên cứu lâm sàng giai đoạn II đã được hoàn tất ở Hoa Kỳ.

Ngoài tác dụng chống cúm, favipiravir còn ức chế ennzyme RNA polymerase, ngăn chặn sao chép của nhiều loại virus RNA khác, như arenavirus (Junin, Machupo và Pichinde); phleboviruses (sốt Rift Valley, sốt sandfly và Punta Toro); hantaviruses (Maporal, Dobrava và Prospect Hill); flavVDes (sốt vàng và West Nile); enterovirus (bại liệt và tay chân miệng); alphavirus, virus viêm não ngựa phương Tây; một paramyxovirus, virut hợp bào hô hấp; và norovirus.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Favipiravir

https://en.wikipedia.org/wiki/Favipiravir

[2] Favipiravir

https://www.pharmacompass.com/chemistry-chemical-name/favipiravir

[3] RNA polymerase

https://en.wikipedia.org/wiki/RNA_polymerase

[4] Favipiravir (T-705), a novel viral RNA polymerase inhibitor

https://www.researchgate.net/publication/257300495_Favipiravir_T-705_a_novel_viral_RNA_polymerase_inhibitor

[5] Mechanism of broad-spectrum antiviral activity of favipiravir (T-705)

https://jvi.asm.org/content/91/12/e00487-17

[6] Antiviral favipiravir effective against COVID-19, China says