SĐT: 
I. LỜI MỞ
Bơ là trái cây có giá trị dinh dưỡng cao, ngon và có thể chế biến phong phú. Hiện nay, bơ đã trở thành một loại thực phẩm phổ biến, một siêu thực phẩm, để bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho con người.
II. TỔNG QUAN VỀ TRÁI BƠ
1. Định danh
Bơ, lê cá sấu, alligator pear, persea Americaana, họ nguyệt quế (lauraceae), có nguồn gốc từ châu Mỹ và được thuần hóa lần đầu tiên ở Trung Mỹ cách đây hơn 5.000 năm.
Trái bơ nhiều kem, có một hạt và có hương vị nhẹ. Có hàng chục loại bơ khác nhau về kích cỡ, màu sắc và kết cấu.
2. Thành phần dinh dưỡng
Bơ giàu chất dinh dưỡng, là nguồn cung cấp:
* Chất béo nhiều chất béo không bão hòa đơn và đa nối đôi. Đây là những chất béo tốt. Tiêu thụ bơ có liên quan đến việc giảm mức cholesterol xấu (LDL).
* Vitamin giàu vitamin B, vitamin C, vitamin E và vitamin K.
* Chất xơ- khoảng 1 gam mỗi thìa canh, với khoảng 10 gam trong một quả.
* Khoáng chất- folate, canxi, magiê và natri.
* Chất chống oxy hóa .
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ USDA, giá trị dinh dưỡng của 100g bơ sống như sau:
- Năng lượng: 160kcal
- Nước: 73,2 g
- Chất đạm: 2 g
- Chất béo: 14,7 g
- Carbohydrate: 8,53 g
- Chất xơ: 6,7 g
- Canxi: 12 mg
- Magiê: 29 mg
- Phốt pho: 52 mg
- Natri: 7 mg
- Vitamin C: 10 mg
- Florua: 7 mcg
- Folate: 81 mcg
- Choline: 14,2 mg
- Vitamin A: 146 IU
- Lutein và zeaxanthin: 271 mcg
- Vitamin E: 2,07 g
- Vitamin K: 21 mcg
3. Những món ăn có bơ
* Ăn tươi như một loại trái cây thông thường
* Rắc muối tiêu và các gia vị đơn giản khác lên phần thịt quả bơ, cắt lát hoặc cắt nhỏ
* Làm món salad đơn giản với quả bơ phủ giấm, muối, tiêu, nước cốt chanh và dầu ô liu
* Nghiền bơ với gia vị tạo món kem phết lên bánh mì nướng hoặc bánh quy giòn, bánh tráng, bánh kẹp,…
* Dầm, pha, xay nước sinh tố…
III. NHỮNG LỢI ÍCH SỨC KHOẺ
1. Tốt cho hệ tim mạch
Bơ có nhiều chất béo không bão hòa đơn và phytosterol giúp giảm cholesterol và nguy cơ mắc bệnh tim.
Bơ có nồng độ kali cao và ít natri, ngoài giúp duy trì chênh lệch điện thế màng, còn có vai trò liên quan việc hạ huyết áp, làm giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ và suy thận.
2. Sức khỏe não bộ
Bơ có hàm lượng folate cao, có thể giúp giảm trầm cảm bằng cách cung cấp chất dinh dưỡng hiệu quả hơn cho não. Bơ cũng hỗ trợ sản xuất các sinh chất hóa học điều chỉnh tâm trạng, giấc ngủ và sự thèm ăn.
Hàm lượng vitamin E cao trong quả bơ có thể giúp ngăn ngừa bệnh Alzheimer và thúc đẩy chức năng nhận thức não.
. 3. Sức khỏe của thận và gan
Các hợp chất hữu cơ trong bơ giúp cơ thể ngăn ngừa tổn thương gan và thận. Giúp điều chỉnh chất dịch, chất dinh dưỡng đi qua các cơ quan này.
4. Giàu chất chống oxy hóa:
Bơ chứa các vitamin chống oxy hóa A, C và E, cùng với các carotenoid như beta-carotene, lutein và zeaxanthin hoạt động như chất chống oxy hóa.
Lượng chất chống oxy hóa dồi dào này hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh như ung thư và làm chậm quá trình lão hóa.
5. Tốt cho hệ tiêu hóa
Bơ chứa nhiều chất xơ, thúc đẩy nhu động ruột đều đặn, tăng cường và ngăn ngừa táo bón, tăng cường hệ vi sinh đường ruột và sức khỏe đại tràng.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn bơ giúp bạn cảm thấy no lâu hơn và có thể giúp bạn tránh được cảm giác thèm ăn.
6. Sức khỏe khi mang thai
Bơ có hàm lượng folate cao, có lợi cho phụ nữ mang thai qua hỗ trợ sự phát triển của thai nhi khỏe mạnh.
Hàm lượng dinh dưỡng trong quả bơ giúp cải thiện sức khỏe bà mẹ, chất lượng sữa mẹ và kết quả sinh nở.
Các nghiên cứu cho thấy folate cũng có thể làm giảm nguy cơ trầm cảm bằng cách ngăn chặn sự tích tụ homocysteine, chất có xu hướng cản trở quá trình lưu thông và cung cấp chất dinh dưỡng cho não.
7. Sức khỏe da
Bơ rất giàu vitamin C và E, cả hai đều cần thiết để giữ cho làn da khỏe mạnh và tươi sáng.
Bơ chứa chất béo không bão hòa đơn tốt cho da, giúp duy trì độ ẩm đầy đủ ở lớp biểu bì.
8. Sức khỏe của mắt
Bơ có lutein và zeaxanthin hoạt động như chất chống oxy hóa, ngăn ngừa tình trạng giảm sút thị lực do tuổi tác và duy trì độ ẩm tự nhiên cho mắt.
9. Sức khỏe tóc
Các axit amin, chất chống oxy hóa và tinh dầu trong bơ giúp dưỡng ẩm cho da đầu khô và phục hồi tóc hư tổn.
10. Khả năng kháng khuẩn
Hạt bơ có đặc tính diệt khuẩn và diệt nấm giúp ức chế sự phát triển của các vi sinh vật gây bệnh khác nhau.
11. Chống viêm
Bơ có đặc tính chống viêm có thể hỗ trợ điều trị viêm xương khớp. Chúng cũng là nguồn cung cấp axit béo omega-3, giúp bôi trơn khớp.
Bơ chứa các chất béo độc đáo như phytosterol, campesterol, beta-sitosterol và stirysterol, giúp kiểm soát tình trạng viêm.
12.Tăng cường năng lượng
Bơ có thể giúp chống mệt mỏi và buồn ngủ. Vitamin C hỗ trợ hấp thu sắt từ chế độ ăn uống, điều này có thể giúp bạn cảm thấy tràn đầy sinh lực hơn.
13. Ổn định đường máu, giảm nguy cơ đái tháo đường
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng, avocatin B, phân tử chất béo chỉ có trong quả bơ, ức chế quá trình bệnh sinh đái tháo đường.
14. Cải thiện ham muốn tình dục
Chất béo bão hòa đóng vai trò có lợi cho cơ thể chúng ta bằng cách tăng mức testosterone và tăng ham muốn tình dục.
15. Ức chế và tiêu diệt các tế bào u tuyến tiền liệt
Theo phân tích được công bố trên tạp chí khoa học Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, bơ có hàm lượng beta-sitosterol cao nhất so với 19 loại trái cây phổ biến khác.Trong 100 g bơ chứa trung bình 76 mg beta-sitosterol.
Năm 2023, tổ chức Chăm sóc tiết niệu của Mỹ cho biết, hợp chất beta-sitosterol này có thể ức chế và tiêu diệt các tế bào ung thư tuyến tiền liệt.
IV. NHỮNG ĐIỀU LƯU Ý
Tuy rất tốt cho sức khỏe, nhưng sử dụng quả bơ cũng cần lưu ý:
* Dị ứng. rất hiếm nhưng vẫn có thể xảy ra.
* Ăn quá nhiều bơ có thể gây tăng cân do hàm lượng chất béo nhiều.
* Chứng đau nửa đầu.
V. THAM KHẢO
[1] Avocado
https://en.wikipedia.org/wiki/Avocado
[2] 7 Potential Health Benefits of Avocado
https://www.healthline.com/nutrition/avocado-nutrition
[3] Amazing Health Benefits of the Avocado
[3] 14 Health Benefits of Avocado
https://www.medicinenet.com/what_are_the_benefits_of_avocado/article.htm
[4] 346 món Avocado
https://cookpad.com/vn/tim-kiem/avocado
[5] Điều gì xảy ra nếu bạn ăn 1 quả bơ mỗi ngày?
https://suckhoedoisong.vn/dieu-gi-xay-ra-neu-ban-an-1-qua-bo-moi-ngay-169220530161732156.htm
[6] Quả bơ: Siêu thực phẩm giá rẻ, công dụng khó tin
[7] Thêm lý do để ăn bơ, nhất là nam giới
https://thanhnien.vn/ngay-moi-voi-tin-tuc-suc-khoe-them-ly-do-de-an-bo-nhat-la-nam-gioi-185240521193137539.htm
[8] Ăn quả bơ mỗi ngày chống được nhiều bệnh nan y
TS. BS Trần Bá Thoại
Ủy viên BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM