I. LỜI MỞ
Mất nước là nguyên nhân chính gây tử vong của các bệnh tiêu chảy. Vì thế Tổ chức Y tế Thế giới WHO đánh giá, việc bù nước -điện giải bằng dung dịch Oresol là một phát kiến quan trọng của thế kỷ 20.
Ở Âu-Mỹ, từ đầu thế kỷ 21 này, nước dừa được quảng bá và sử dụng như một loại nước tăng lực tự nhiên, một đồ uống “thể thao thiên nhiên lý tưởng”. Nhiều vận động viên đã chuyển sang dùng nước dừa thay thế cho đồ uống thể thao có đường.
Nước dừa cũng đã trở thành một thức uống bổ sung nước và chất điện giải cho những người bị bệnh dạ dày hoặc những trường hợp mất nước nghiêm trọng.
II. TỔNG QUAN VỀ NƯỚC DỪA
1. Định danh
Nước dừa là dịch lỏng trong bên trong quả dừa non. Trong giai đoạn phát triển ban đầu, nước dừa đóng vai trò như một chất huyền phù cho nội nhũ dừa phát triển thành cùi dừa.
Không nên nhầm lẫn nước dừa với nước cốt dừa hoặc dầu dừa là những sản phẩm rất giàu chất béo chế biến, sản xuất từ cùi trái dừa già.
2. Thành phần dinh dưỡng
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ USDA, cứ 100 gam nước dừa có: Năng lượng 19 kcalo, Nước 95 g; Carbohydrate 3,71 g (Sugars 2.61 g; Fibers 1.1 g); Chất béo 0.20 g; Chất đạm 0.72 g; Thiamine (B1) 0.030 mg 3% RDA; Riboflavin (B2) 0,057, 4% RDA, Niacin (B3) 0,080 mg, 1% RDA; Pantothenic acid (B5) 0.043, 1% RDA, Vitamin B6 0,038, 2% RDA; Folate (B9) 3 μg, 1%; Vitamin C 2,4 mg 3% RDA;…..[1]
3. LỢI ÍCH SỨC KHỎE
* Bù nước điện giải sau hoạt động thể lực, tiêu chảy
Thành phần nước dừa chứa nhiều điện giải, khoáng chất như kali, natri và magiê…. Đây là những chất điện tích phải hằng định trong máu, bị mất theo phân, nước tiểu và mồ hôi. Do đó, dùng nước dừa để bù mất nước điện giải là hợp lý, đúng khoa học.
Đã có các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước, sử dụng nước dừa như một dung dịch bù nước oresol (oral rehydration solution) cho các bệnh nhân mất nước, tiêu chảy….
Hiện nay, nước dừa được quảng bá và sử dụng như một loại nước tăng lực tự nhiên, một đồ uống “thể thao thiên nhiên lý tưởng”. Nhiều vận động viên đã chuyển sang dùng nước dừa thay thế cho đồ uống thể thao có đường.
* Chống stress oxy-hóa
Là thức uống gốc thực vật, nước dừa có chứa các chất chống oxy nên cũng giúp cơ thể chống lại các stress oxy-hóa và ngăn các hệ lụy như lão hóa, ung thư….
* Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Đã có các nghiên cứu cho thấy, nước dừa giảm huyết áp, trợ tim…Thường người tăng huyết áp thường giảm kali, đặc biệt là khi có dùng lợi tiểu thiazide, nước dừa sẽ giúp buflaij lượng kali thiếu hụt ở những bệnh nhân này.
* Ngăn ngừa sỏi thận
Có nghiên cứu khoa học chứng minh khả năng này.
4. NGUY CƠ
Nước dừa là một thức uống mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, tuy nhiên, một số đối tượng sau đây nên cân nhắc khi uống nước dừa:
* Người có kali máu cao
Nước dừa chứa nhiều kali có thể làm hồi hộp, đánh trống ngực hoặc tăng nhịp tim.
* Người bị bệnh thận
Thận bị suy sẽ không thể đào thải thêm lượng kali. Vì vậy, nếu uống nhiều nước dừa giàu kali tình trạng bệnh thêm gánh nặng cho thận, nguy hiểm cho bệnh nhân. .
* Người bị huyết áp thấp
Nước dừa có tác dụng giảm huyết áp. Do đó, những người thường xuyên bị huyết áp thấp nên thận trọng khi uống nước dừa.
III. ĐÔI LỜI BÀN LUẬN
Với thành phần dinh dưỡng có các chất khoáng và điện giải, sử dụng nước dừa để bù nước điện giải là hợp khoa học. ThS. BS. Đặng Ngọc Hùng – Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng cho biết: “Xét trong nhiều loại thức uống, nước dừa được xếp vào loại thức uống lành mạnh hàng đầu, so với nước mía, nước ngọt, nước ép một số loại trái cây… nước dừa có nhiều ưu điểm vượt trội hơn rất nhiều”; “Nước dừa có thể là một bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn uống. Nó ít calo và chất béo, giúp hydrat hóa…Nước dừa thường an toàn để uống và cung cấp chất điện giải tự nhiên”.
Cũng như các thực phẩm gốc thực vật khác, nước dừa cũng chứa nhiều chất chống oxy giúp cơ thể chống lại các stress oxy-hóa và ngăn ngừa các hệ lụy kèm theo. Hơn nữa, do ít calo cũng như chất béo, nước dừa đúng là loại nước giải khát, bù nước tốt cho cả người thuwowngfd, vận động viên và người lao động.
Cần lưu ý, hiện nay trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, có rất nhiều quảng cáo sai (false advertising), tiếp thị không có cơ sở khoa học và không được một số cơ quan quản lý như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm FDA, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh CDC cho phép. Các cơ quan này đã cảnh báo các nhà sản xuất về những tuyên bố tiếp thị rằng nước dừa có tác dụng kháng virus, làm giảm cholesterol, điều chỉnh đường máu v.v….
Đã có công ty phải đối mặt với các vụ kiện tập thể về những quảng cáo sai sự thật như nước dừa là “siêu dưỡng ẩm”, “chứa nhiều chất dinh dưỡng” và “siêu điện phân”. Các nguyên đơn đã kiện công ty Vita Coco khai man sản phẩm của họ có “chất điện giải gấp 15 lần đồ uống thể thao” và cho hàm lượng natri và magie sai với quảng cáo. Dù phủ nhận mọi hành vi sai trái, nhưng Vita Coco cũng phải giải quyết vụ kiện với 10 triệu USD vào tháng 4 năm 2012.[1]
IV. THAM KHẢO
[1] Coconut water
https://en.wikipedia.org/wiki/Coconut_water
[2] 7 Science-Based Health Benefits of Coconut Water
https://www.healthline.com/nutrition/coconut-water-benefits
[3] Health Benefits of Coconut Water
https://www.webmd.com/diet/health-benefits-coconut-water
[4] Is coconut water good for you? Benefits and Nutrition
https://www.medicalnewstoday.com/articles/318394
[5] The Health Benefits of Coconut Water
https://health.clevelandclinic.org/the-health-benefits-of-coconut-water
[7] Coconut Water Nutrition Facts and Health Benefits
https://www.verywellfit.com/coconut-water-nutrition-facts-calories-and-health-benefits-4110619
[8] Người bị tiêu chảy uống nước dừa sẽ gây lạnh bụng, đúng hay sai?
https://suckhoedoisong.vn/nguoi-bi-tieu-chay-uong-nuoc-dua-se-gay-lanh-bung-dung-hay-sai-169221023170635563.htm
[9] Lợi ích không ngờ khi bạn uống nước dừa mỗi ngày
[10] Uống nước dừa có tác dụng gì?
TS.BS Trần Bá Thoại
Ủy viên BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM