I. LỜI MỞ

Nước kiềm là xu hướng đồ uống thời thượng với nhiều người nổi tiếng và chuyên gia thể hình quảng cáo lợi ích bù nước và giải độc.

Cũng có đồn thổi rằng dùng thức ăn, nước uống kiềm hóa (alkaline diet) để ngăn ngừa và điều trị ung thư.

Vậy thực hư thế nào ? Khoa học giải thích ra sao ?

II. CÂN BẰNG TOAN-KIỀM MÁU

Để đánh giá độ toan-kiềm của một chất, khoa học dùng thông số pH của chất đó: từ 0-7 là toan (acid), pH=7 là trung tính (neutral), và từ 7-14 là kiềm (base). Nước uống là trung tính, pH = 7.

Để cơ thể hoạt động bình thường, hệ thống hô hấp (phổi) và tiết niệu (thận) luôn giữ độ pH trong máu gần như hằng định, giao động trong một phạm vi rất hẹp, từ mức 7,3 đến 7,4.

Nếu pH máu quá kiềm hay quá toan đều nguy hiểm cho cơ thể, nếu không điều chỉnh kịp có thể gây tử vong.

III. THỨC ĂN, NƯỚC UỐNG KIỀM

Chế độ ăn kiềm (alkaline diet) bao gồm: (1) nước uống kiềm , (2) thức ăn kiềm, và (3) loại trừ các loại thực phẩm có tính toan (acid) ra khỏi khẩu phần ăn.

Nước kiềm có thể lấy từ các suối khoáng tự nhiên có ó độ pH cao hơn, được tạo ra bằng cách thêm soda vào nước máy, bằng cách sử dụng máy ion hóa nước hoặc bằng hệ thống lọc đặc biệt.

Thức ăn kiềm thông thường như trái cây, các loại hạt, các loại đậu và rau, củ.

IV. BÀN LUẬN

Đã có một vài nghiên cứu cho thấy môi trường các khối u có tính axit và đặt nghi vấn rằng tính axit này có thể giúp khối u phát triển và tồn tại. Do đó, có người đã đưa ra giả thuyết rằng ăn thực phẩm kiềm hoặc uống nước có tính kiềm có thể giúp ngăn ngừa hoặc điều trị ung thư.

Đặc biệt, vào năm 2002, ý tưởng này đã thu hút nhiều chú ý với việc xuất bản một loạt sách Phép màu pH (pH Miracle books) của Robert O. Young, người nhiệt tình cổ vũ thuyết về chế độ ăn uống có tính kiềm, hoặc độ pH cao, để điều trị và ngăn ngừa bệnh tật, bao gồm cả ung thư. Khốn thay, Young sau đó bị cho ngồi tù và phải trả bồi thường hơn 100 triệu đô la cho một người mắc bệnh ung thư đã từ chối điều trị theo tiêu chuẩn khoa học để tuân theo lý thuyết của ông ta về chế độ tiết thực kiềm (alkaline diet).

Cho đến nay, không có nghiên cứu khoa học nào chỉ ra rằng ăn uống kiềm ngăn ngừa hoặc điều trị ung thư. Điều này rất dễ hiểu vì cơ thể con người tự nhiên được hệ thống cân bằng toan-kiềm (acid-base) rất tinh vi, chuẩn xác do hệ hô hấp và tiết niệu (phổi và thận) thực hiện để giữ pH máu luôn ổn định từ 7,3 đến 7,4. Vì thế, nếu con người ăn uống thức gì đó có độ pH hơi kiềm hơn một ít, lập tức cơ chế điều hòa toan-kiềm vận hành ngay và nhanh chóng ổn định pH máu trong giới hạn bình thường.

V. LỜI KẾT

Trong khi thức ăn, nước uống kiềm đang được một số công ty hoặc cá nhân quảng cáo “có cánh”, giới khoa học không ủng hộ sử dụng để ngăn ngừa hoặc điều trị ung thư. Một số người có thể thích ăn uống chế độ kiềm vì hương vị, theo phong trào, hay để tạo cảm giác an toàn hơn là đã tìm hiểu thông tin khoa học.

Y khoa là ngành khoa học thực nghiệm có bằng chứng (evidence-based science), do đó những gì chưa qua thực nghiệm lâm sàng đều chỉ được tham khảo không được thông tin, quảng bá, hay sử dụng cho con người. Thực đơn, chế độ ăn kiềm cũng vậy, cần phải có thực nghiệm nhiều hơn, rõ ràng hơn.

Để kết thúc bài viêt, xin mượn lời của Tiến sĩ Julie LG Lanford, chuyên gia dinh dưỡng ung thư hàng đầu: “Chế độ kiềm không giết chết ung thư, vì thận và phổi đã luôn điều chỉnh chặt chẽ để giữ độ pH của chúng ta ổn định, đúng vị trí của chúng. Nhưng cũng đừng lo lắng, ăn uống kiềm sẽ không gây hại gì cho cơ thể, chỉ làm cho hầu bao teo nhỏ lại mà thôi”.