SĐT: 
Định danh đặc sản
Cá chìa vôi, cá phóng lao, pipefish, trumpetfish, thuộc họ cá “liền mang” syngnatidae, bộ syngnathiformes.
Chìa vôi có thân tròn, dài như cái ống, da màu hồng đỏ và không trơn láng như cá chình hay lươn. Con trưởng thành chiều dài đến cả mét, nặng trên dưới kí lô. Do liền mang, cái mỏ cá có hình ống rất dài và đầu miệng loe ra như miệng cái bình vôi hay cái kèn trumpet, nên ngư dân đặt tên chìa vôi cho cá. Cá chỉ có một trục xương sống ở giữa và rất nhiều thịt nạc bọc chung quanh.
Giá trị dinh dưỡng cao
Thịt cá chìa vôi rất thơm ngon và là nguồn cung cấp nhiều chất đạm, ít chất béo,nhiều các vitaminnhư niacin, B6 và khoáng chất như can xi, sắt.. giúp tạo hồng cầu và kích hoạt hệ miễn nhiễm. Cá cũng chứa một lượng acid béo omega-3 đáng kể.
Trong 100 gam phần ăn được chứa: 110 Calo; 20.3 g chất đạm ; 1.8 g chất béo trong đó có 0.5 g loại axit béo nhiều nối đôi quý; 46 mg cholesterol. Các khoáng chất như Calci (116 mg), Sắt (1mg), Kali (280mg), Natri (82mg).. vitamins như B12 (1mcg), B6 (0.2mg), B1 (0.1mg).
Chế biến được nhiều món ăn hấp dẫn
Cá chìa vôi có thể chế biến khá nhiều món ăn ngon như: cháo, nướng, chiên, hấp, kho… trong đó nướng được nhiều người ưa chuộng vì vừa ngon lại đơn giản.
Món chìa vôi nướng được chế biến như sau: cắt mỏ, móc mang, bỏ ruột rồi rửa sạch để cho ráo nước. Với cá nhỏ nên để nguyên con, cá lớn hơn nên cắt thành nhiều khúc. Ướp cho thấm với nghệ, ớt tươi, hành, tỏi, muối mắm, tiêu … trong khoảng 15 phút. Cho cá lên bếp than nướng lửa riu riu, thỉnh thoảng phết mỡ, nước màu thực vật cho cá vàng, thơm, hấp dẫn. Khi một bên cá đã chín vàng, tỏa mùi thơm nức, tiếp tục trở phía bên kia cho chín đều cả con cá.
Thịt cá chìa vôi nướng phẻ ra được đem cuộn với cải “cay” xanh lá to, hay cuộn trong bánh tráng nem với một ít rau sống hỗn hợp rồi đem chấm hoặc với “muối sống giã ớt xanh” hoặc “mắm nêm pha ớt” tùy theo khẩu vị của thực khách. Dĩ nhiên, ăn cá chìa vôi nướng, không thể thiếu món cay “chuẩn” kèm theo hải sản là rượu vang trắng hoặc rượu đế vodka.
Vị thuốc trong y dược cổ truyền
Theo Dược sĩ Trần Việt Hưng, cá chìa vôi được gọi là hải long, được các thầy thuốc Trung Hoa, Việt Nam, Nhật, Triều Tiên dùng làm thuốc. Theo Đông y, hải long có vị ngọt, tính ấm, tác động vào các kinh-mạch thuộc Thận, có các tác dụng ‘bổ thận’, ‘tráng dương’…nên chìa vôi được dùng trong nhiều thang thuốc trị liệt dương, đau lưng, bổ thận và giúp phụ nữ dễ sinh nở. Hải long được nấu chung với táo Tàu và nấm Đông Cô để chữa trị bướu cổ và tràng nhạc (sưng hạch cổ, lao hạch)…
Lời bàn
Cá chìa vôi là một hải đặc sản quý của vùng biển miền Trung như Đà Nẵng. Đây là một loại cá rất ngon, nhiều cách chế biến để sử dụng. Một đặc điểm quý của cá chìa vôi là chỉ có một xương sống chính ở giữa thân nên có thể dùng cho trẻ em và người cao tuổi.
Đến Đà Nẵng, nhở thưởng thức đặc sản cá chìa vôi này !
Trần Bá Thoại