I. LỜI MỞ
Chuối là một loại thực vật đặc trưng vùng nhiệt đới, mang lại hiệu quả kinh tế cao vì tất cả các bộ phận của cây đều có thể sử dụng. Lá chuối dùng gói bánh; thân chuối non, hoa chuối, củ chuối có thể làm thực phẩm chế biến các món ăn; riêng trái chuối có thể dùng cả khi chín và xanh.
Chúng ta thường biết đến trái chuối chín để tráng miệng, chuối chín vừa để làm món chuối sấy giòn và chuối xanh để chế biến món ăn, nhưng ít biết chúng còn có thể được sử dụng thành một nguyên liệu khác. là bột từ trái chuối xanh. So với chuối chín, chuối xanh Giàu tinh bột kháng, Ít đường ngọt hơn, có cả chất xơ hòa tan và không hòa tan, có chứa tannin.
Bột chuối xanh không phổ biến tại các siêu thị ở Việt Nam nhưng tại châu Phi, Ấn Độ thì từ lâu đã là một siêu thực phẩm giá rẻ thay thế cho bột mì truyền thống. Tại các nước châu Âu, các bà nội trợ đang ngày càng tìm kiếm bột chuối xanh để chế biến món ăn, làm bánh như một nguồn nguyên liệu giàu dinh dưỡng mới.
II. THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG
Chuối xanh có thành phần dinh dưỡng khác biệt so với chuối chín. Trong 100g chuối xanh tươi có
Bột chuối xanh có thể tự tạo bằng cách phơi khô chuối xanh và nghiền bột mịn – Ảnh: Natural Gro Cancer
III. LỢI ÍCH SỨC KHỎE
1. Ổn định đường máu
Chuối chín chứa nhiều đường ngọt và kali. Nhưng chuối xanh thì chứa nhiều tinh bột. Lượng tinh bột này sẽ chuyển hóa dần thành đường khi vỏ chuối chuyển dần từ xanh sang vàng rồi nâu. Đặc biệt, chuối xanh chứa nhiều lượng tinh bột kháng (resistant starch) nhất trong các loại trái cây.
Tinh bột kháng là dạng tinh bột không thể tiêu hóa được trong ruột non, phân loại là một dạng chất xơ. Chất xơ này đi qua ruột non và lên men trong ruột già, tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFA) và giúp ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào bất thường trong ruột.
Chuối xanh chứa nhiều tinh bột kháng, giàu vitamin B3, B6, B12, C, E và có chỉ số đường huyết GI thấp so với chuối chín, do vậy là thực phẩm rất tốt để giảm thiểu sự gia tăng lượng đường trong máu.
Ngoài ra, chuối xanh cũng chứa lượng lớn pectin nên hữu ích trong việc điều trị tiêu chảy.
2. Hỗ trợ giảm cân
Tinh bột kháng trong chuối xanh không chỉ làm giảm thiểu sự gia tăng lượng đường trong máu mà còn giúp chúng ta đốt cháy chất béo và giảm béo phì.
Lượng chất xơ hằng ngày được khuyến nghị là từ 25-30g đối với người trưởng thành. Và phần chất xơ không hòa tan phải chiếm ít nhất 70% tổng hàm lượng chất xơ. Trong bột chuối xanh có 84% chất xơ không hòa tan, rất tốt để giảm cân vì chúng khiến chúng ta cảm thấy no nhanh và lâu hơn bất cứ thực phẩm nào khác.
3. Bổ sung khoáng chất
Chế biến bột chuối xanh không làm mất đi lợi ích từ các khoáng chất như kali và canxi.
Kali đặc biệt tốt cho hệ thần kinh. Vì các xung thần kinh kiểm soát chức năng cơ và nhịp tim nên ăn bột chuối xanh có thể tốt cho tim mạch. Kali chuối xanh cũng có thể làm giảm huyết áp, rất tốt với người bị huyết áp cao.
Vì cơ thể chúng ta không tự sản xuất canxi nên chúng ta phải lấy nó từ thực phẩm chúng ta ăn. Phụ nữ mang thai hoặc trên 50 tuổi cần lượng canxi cao hơn. Những người có canxi thấp có thể dễ bị loãng xương.
Vì vậy, một siêu thực phẩm như bột chuối xanh là một cách tuyệt vời để có thêm canxi và kali mà bạn cần.
4. Tăng cường sức khỏe tim mạch
Chuối xanh có các chất dinh dưỡng có lợi cho tim. Là một nguồn kali tuyệt vời hoạt động như một chất giãn mạch tự nhiên giúp các cơ co lại, điều hòa huyết áp và duy trì nhịp tim.
5. Thân thiện với người không dung nạp gluten
Bột chuối xanh không có gluten nên thích hợp cho những ai bị dị ứng, không dung nạp với gluten, lúa mì và các loại ngũ cốc khác.
Không giống một số loại bột không chứa gluten khác, bột chuối xanh có các hợp chất tinh bột mang lại đặc tính kết cấu tương tự như bột mì, làm cho nó ngon miệng hơn. Đặc tính cấu trúc của nó cũng giúp các chị em nội trợ không cần phải trộn thêm loại bột hoặc thực phẩm nào khác để làm dẻo.
Các đầu bếp có thể dùng 3/4 cốc bột chuối để thay thế mỗi cốc bột mì trong công thức nấu ăn.
Một điều gây ấn tượng khác của bột chuối xanh là không quá mang mùi chuối đặc trưng mà có màu vàng kem và hương vị trung tính nhẹ. Do đó, đầu bếp yên tâm dùng bột chuối thay thế bột mì mà không ảnh hưởng đến hương vị chung của món ăn.
6. Nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột.
Cũng như các chất xơ, tinh bột kháng trong chuối xanh chỉ được tiêu hóa ở đại tràng thành các chất dinh dưỡng cho hệ vi sinh đường ruột (gut microbiome) ở đây.
7. Chứa nhiều chất chống oxy hóa
Chuối xanh là kho chứa chất chống oxy hóa giúp chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa tổn thương oxy hóa cho các tế bào khỏe mạnh.
Cùng với vitamin C, beta-carotene và các chất dinh dưỡng thực vật khác như lutein và zeaxanthin, chuối xanh hỗ trợ giảm viêm và bảo vệ chống lại ung thư, bệnh tim và các vấn đề về thị lực liên quan đến tuổi tác. Hơn nữa, chất chống oxy hóa trong chuối xanh rất có giá trị trong việc điều trị những người mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer, sa sút trí tuệ….
8. Hỗ trợ điều trị tiêu chảy, hội chứng ruột kích thích
Tanin trong chuối xanh làm giảm nhu động ruột có thể gây táo bón nếu ăn nhiều, nhưng có tác dụng làm se, kháng khuẩn nhẹ, giảm hội chứng ruột kích thích.
IV. CÁCH SỬ DỤNG
Tương tự như bột mì, bột chuối xanh rất dễ sử dụng:
1. Sử dụng như một thực phẩm chức năng
2.Thay thế low-carb trong bánh mì, mì ống; chế biến thực đơn trong chế độ ăn kiêng Paleo; làm nước xốt sánh mịn thay thế bột năng hoặc bột bắp; thêm vài thìa bột chuối xanh vào sinh tố và đồ uống khác để có được những lợi ích tối đa của tinh bột kháng…
3. Ngoài ra, bột chuối xanh, đặc biệt là từ các trang trại hữu cơ, là một thành phần phổ biến trong thức ăn cho trẻ nhỏ.
V. THAM KHẢO
[Video 1] Chuối xanh có tác dụng gì những ai nên ăn chuối xanh
[Video2] Chuối xanh với sức khỏe
https://www.youtube.com/shorts/o2NABB30XOE
[1] Green Banana: Nutritional Profile,
Health Benefits, Recipes And Side Effects
https://www.netmeds.com/health-library/post/green-banana-nutritional-profile-health-benefits-recipes-and-side-effects
https://chatgpt.com/c/684ff07f-2318-800a-bb9f-e20f5c09ea2c
[3] Green bananas are extremely good for health if used properly, and are on the list of best foods for diabetics
https://www.vietnam.vn/en/chuoi-xanh-cuc-tot-cho-suc-khoe-neu-su-dung-dung-cach-nam-trong-danh-sach-thuc-pham-tot-nhat-cho-nguoi-tieu-duong
[4] Health Benefits of Green Banana Consumption: A Systematic Review
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6627159/
[5] 10 Reasons why you should be using Green Banana Resistant Starch
10 Reasons why you should be using Green Banana Resistant Starch
Ủy viên BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM