SĐT: 
Ở Nhật Bản, người ta thường ăn cá nhỏ như cá cơm trắng, cá capelin Đại Tây Dương, cá trích Nhật Bản và cá mòi khô nhỏ nguyên con, bao gồm cả đầu, xương và nội tạng.
Những bộ phận này của cá rất giàu chất dinh dưỡng quan trọng như canxi, vitamin D và vitamin A. Tiến sĩ Kasahara, người lớn lên với việc ăn cá nhỏ và hiện đang cho con mình ăn, đặc biệt quan tâm đến việc khám phá những lợi ích sức khỏe của chúng.
Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng việc tiêu thụ cá nhỏ thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân và ung thư ở phụ nữ Nhật Bản.
Nghiên cứu được thực hiện bởi Tiến sĩ Chinatsu Kasahara, Phó Giáo sư Takashi Tamura và Giáo sư Kenji Wakai tại Trường Y khoa Sau đại học Đại học Nagoya cho thấy lợi ích sức khỏe đáng kể khi ăn cá nhỏ nguyên con. Những phát hiện này đã được công bố trên tạp chí Public Health Nutrition.
Nghiên cứu có 80.802 người tham gia (34.555 nam và 46.247 nữ) trong độ tuổi từ 35 đến 69 trên khắp Nhật Bản. Những người tham gia đã báo cáo tần suất họ ăn cá nhỏ bằng cách sử dụng bảng câu hỏi về tần suất ăn uống.
Các nhà nghiên cứu đã theo dõi những người tham gia này trong khoảng chín năm, trong thời gian đó đã xảy ra 2.482 ca tử vong, trong đó 1.495 ca tử vong liên quan đến ung thư.
Một trong những phát hiện đáng chú ý nhất là những phụ nữ ăn cá nhỏ thường xuyên có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân và do ung thư thấp hơn đáng kể.
Cụ thể, những phụ nữ ăn cá nhỏ 1-3 lần một tháng, 1-2 lần một tuần hoặc ba lần trở lên một tuần có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân thấp hơn 32%, 28% và 31% và nguy cơ tử vong do ung thư thấp hơn 28%, 29% và 36% so với những người hiếm khi ăn cá nhỏ.
Các nhà nghiên cứu đã kiểm soát nhiều yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến nguy cơ tử vong, chẳng hạn như tuổi tác, hút thuốc, uống rượu, BMI và lượng chất dinh dưỡng và thực phẩm khác nhau. Họ phát hiện ra rằng những phụ nữ thường xuyên ăn cá nhỏ ít có khả năng tử vong vì bất kỳ nguyên nhân nào.
Điều này cho thấy việc đưa cá nhỏ vào chế độ ăn uống của họ có thể là một cách đơn giản và hiệu quả để phụ nữ giảm nguy cơ tử vong.
Với nam giới, xu hướng cũng tương tự, nhưng kết quả không có ý nghĩa thống kê. Các nhà nghiên cứu tin rằng điều này có thể là do số lượng nam giới tham gia ít hơn hoặc các yếu tố khác không được đo lường, chẳng hạn như khẩu phần cá nhỏ được tiêu thụ. Họ cũng lưu ý rằng các loại ung thư khác nhau gây tử vong giữa các giới tính có thể đóng một vai trò.
Tiến sĩ Kasahara nhấn mạnh tính liên quan rộng hơn của những phát hiện này, lưu ý rằng mặc dù nghiên cứu được tiến hành đối với người Nhật Bản, nhưng kết quả cũng có thể quan trọng đối với các nhóm dân số khác.
Bà chỉ ra rằng cá nhỏ là nguồn dinh dưỡng có giá trị, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, nơi tình trạng thiếu hụt chất dinh dưỡng phổ biến. Nghiên cứu này bổ sung thêm bằng chứng ủng hộ lợi ích sức khỏe của các phương pháp ăn kiêng bao gồm ăn cá nhỏ.
Tiến sĩ Kasahara giải thích rằng “Mọi người đều dễ ăn cá nhỏ và có thể ăn toàn bộ, bao gồm cả đầu, xương và nội tạng. Các chất dinh dưỡng và hoạt chất đặc trưng của cá nhỏ có thể giúp duy trì sức khỏe tốt”.
“Mối tương quan nghịch giữa lượng cá nhỏ tiêu thụ và nguy cơ tử vong ở phụ nữ nhấn mạnh tầm quan trọng của những thực phẩm giàu dinh dưỡng này trong chế độ ăn uống của chúng ta”.
Phó Giáo sư Tamura cho biết thêm rằng trong khi thói quen ăn cá nhỏ chủ yếu chỉ giới hạn ở các quốc gia ven biển hoặc ven biển như Nhật Bản, họ nghi ngờ rằng việc tiêu thụ cá nhỏ có thể là một cách kéo dài tuổi thọ trên toàn thế giới.
Cần có nhiều nghiên cứu hơn nữa để hiểu đầy đủ về vai trò tiềm tàng của việc tiêu thụ cá nhỏ trong việc giảm nguy cơ tử vong.
Nghiên cứu này nêu bật những lợi ích tiềm tàng kéo dài tuổi thọ của cá nhỏ và cho rằng việc đưa chúng vào chế độ ăn uống có thể là một chiến lược có lợi để cải thiện sức khỏe và tuổi thọ.
Ăn cá nhỏ là cách bổ sung dinh dưỡng cực tốt. Chuyên gia dinh dưỡng người Mỹ Sharon Palmer cho biết, cá nhỏ cực giàu dinh dưỡng. Đầu, xương và nhiều bộ phận khác của các loại cá này chứa nhiều canxi, vitamin D và vitamin A.
Roxana Ehsani, một chuyên gia về dinh dưỡng khác nói thêm, các loại cá nhỏ như cá mòi và cá cơm cũng là “nguồn cung cấp dồi dào axit béo omega-3 và protein”.
Các vi chất dinh dưỡng có trong cá nhỏ đã được chứng minh có tác dụng tăng cường sức khỏe hệ xương khớp, hệ miễn dịch, tim mạch, hệ cơ, làn da và quá trình trao đổi chất. Các chất này cũng giúp giảm tình trạng viêm trong cơ thể. Viêm nhiễm kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như đái tháo đường, bệnh tim và hen suyễn.
Đặc biệt, theo chuyên gia Palmer, các loại cá nhỏ cũng chứa ít các độc tố môi trường, ví dụ như thủy ngân, hơn so với các loại cá to.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, các loại cá nhỏ tốt nhất cho sức khỏe là cá cơm, cá mòi, cá nục, cá thu nhỏ, cá trích, cá bống trắng…. Nếu không thể mua được cá tươi, có thể chọn cá khô, cá đông lạnh hoặc cá đóng hộp tại các siêu thị và chợ thực phẩm uy tín.
[1] Eating small fish whole can prolong life expectancy, a Japanese study finds
https://www.nagoya-u.ac.jp/researchinfo/result-en/2024/06/20240626-01.html
[2] Eating small whole fish may help you live longer
https://knowridge.com/2024/07/eating-small-whole-fish-may-help-you-live-longer/
[3] ‘Easy’ addition to your diet can help you live longer: new study
https://nypost.com/2024/06/16/lifestyle/eating-small-fish-whole-can-help-you-live-longer-new-study/
[4] Association between consumption of small fish and all-cause mortality among Japanese: the Japan Multi-Institutional Collaborative Cohort Study
https://www.researchgate.net/publication/380319039_Association_between_consumption_of_small_fish_and_all-cause_mortality_among_Japanese_the_Japan_Multi-Institutional_Collaborative_Cohort_Study
[5] Eating Small Fish Might Offer Big Benefits for Longevity, Study Shows
https://www.health.com/small-fish-reduces-mortality-risk-8673783
[6] Association between intake of small fish and mortality risk
https://www.med.nagoya-u.ac.jp/medical_E/research/pdf/Pub_240625en.pdf
[7] Could eating fish in this manner help us have a long life?
https://www.thestar.com.my/lifestyle/health/2024/07/06/could-eating-fish-in-this-manner-help-us-have-a-long-life
TS.BS Trần Bá Thoại
Ủy viên BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM