SĐT: 
I. LỜI MỞ
Ăn sạch, eat clean, clean eating, dù chưa có một định nghĩa chính thức, nhưng đã trở thành xu hướng ẩm thực trong thập kỷ qua.
Trong thực tế, ăn sạch là một phương pháp, một kiểu cách ăn hơn là một chế độ ăn chính thức (formal diet)
Bài viết đưa lại một số thông tin về cách ăn thú vị này.
II. ĂN SẠCH LÀ GÌ ?
Nền tảng của chế độ ăn sạch là chọn đủ 4 thành phần thực phẩm trong ô vuông thức ăn với những thực phẩm toàn phần và thực phẩm ít chế biến: Ngũ cốc nguyên hạt, Các loại hạt, Rau trái tươi sạch, Các loại đậu, Sữa và các chế phẩm sữa, Thịt động vật, Protein thực vật chất lượng cao .
Khi có thể, nên chọn lựa các loại thực phẩm hữu cơ và dựa trên những gì có trong mùa ở khu vực địa lý của mình
Nếu phải dùng thực phẩm đóng gói cần chọn loại có nhãn thực phẩm (nutritional facts) với danh sách thành phần dinh dưỡng và hạn chế thực phẩm có bổ sung các chất phụ gia như đường, xi-rô ngô giàu fructose HFCS, chất bảo quản, màu và hương vị nhân tạo.v.v…
III. ƯU ĐIỂM
Đa phần các phiên bản của ăn sạch cung cấp chế độ ăn bổ dưỡng nhờ dựa vào trái cây, rau, đậu và ngũ cốc nguyên hạt, với chất béo lành mạnh và thực phẩm protein từ thực vật hoặc động vật để cân bằng đồng thời giảm lượng phụ gia và ít dùng thực phẩm chế biến.
IV. NHƯỢC ĐIỂM
Nhiều người hiểu lầm ăn sạch với chế độ ăn kiêng cứng nhắc: hạn chế hoặc cấm một số thực phẩm.
Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy việc ăn uống kiêng khem, không toàn diện, không đủ chất và lượng của ô vuông thức ăn khiến cơ thể con người thiếu hụt năng lượng, chất dinh dưỡng và có thể dẫn đến rối loạn ăn uống.
V. LỜI BÀN
Rõ ràng rằng ăn sạch là một xu hướng đúng đắn, khoa học vì 2 lý do:
(1) Tôn trọng Ô vuông thức ăn: ăn đủ 4 thành phần, với tỷ lệ bình thường, hợp lý, và
(2) Chọn lựa thức ăn “sạch” theo đúng nghĩa của nó,
Nhờ thế, ăn sạch có thể giúp con người tránh được nhiễm độc thực phẩm (food intoxication) là nhóm bệnh không lây nhiễm (non-communicable disease NCD) đang tăng lên hiện nay.
Tuy nhiên, xu hướng ăn sạch có thể đi đến cực đoan Trong nhiều trường hợp, nhiều tran mạng, hãng thực phẩm, những người nổi tiếng… ra sức cổ xúy quá đáng và giới thiệu quá nhiều phiên bản ăn sạch cực đoan, thiếu cơ sở khoa học.
VI THAM KHẢO
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Clean_eating
[2] https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/clean-eating-the-good-and-the-bad
[3] https://www.eatingwell.com/article/288643/14-day-clean-eating-meal-plan-1200-calories/
[4] https://www.eatingwell.com/article/7882092/clean-eating-meal-plan-for-beginners/
[5] https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/clean-eating/
TS.BS Trần Bá Thoại
BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM