SĐT: 
CHỨC NĂNG TẾ BÀO b
CỦA NGƯỜI ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
TS.BS Trần Bá Thoại (Bệnh viện Đà Nẵng)
Theo thời gian chức năng tế bào b tuyến tụy suy giảm dần dần, đây là lý do tỷ lệ bệnh đái tháo đường thể 2 ở người lớn thường cao hơn người trẻ tuổi. Người ta thấy bệnh nhân đái tháo đường thể 2 ngay tại thời điểm được chẩn đoán xác định thì đã có chức năng của tế bào b bị mất đến 50 phần trăm. Vào pha II của bệnh đái tháo đường thể 2, tức khoảng từ năm thứ hai đến năm thứ bảy của bệnh, các tế bào b tiếp tục tổn thương và suy yếu nên lượng insulin chế tiết ra không đủ để kiểm soát đường huyết ổn định nữa. Đến pha III của đái tháo đường thể 2 số lượng chức năng của tế bào b còn lại quá ít không thể sinh tổng hợp đủ insulin cần thiết cho cơ thể nữa, lúc này cho thuốc “kích thích” tế bào b sẽ không có tác dụng gì nữa- tốn thuốc và hại sức khỏe thêm- cho nên muốn hay không chúng ta bắt buộc phải dùng insulin là cách duy nhất, như cách dùng cho người đái tháo đường thể 1 ( đái tháo đường lệ thuộc insulin, insulin-dependent diabetes mellitus, IDDM). Giai đoạn đái tháo đường thể 2 lúc này được gọi là đái tháo đường cần insulin (insulin-requiring diabetes mellitus).
Biểu đồ Chức năng tế bào b của người đái tháo đường theo thời gian cho thấy sau 6 năm từ khi xác định mắc đái tháo đường thì có trên 60 phần trăm bệnh nhân cần phải chích insulin thay thế bổ sung vì lúc này chức năng các tế bào b chỉ còn khoảng 25 %, nhờ việc bổ sung thêm insulin này mới giúp cơ thể người bệnh kiểm soát tốt đường huyết.
Thật ra dùng insulin cho bệnh nhân đái tháo đường là tốt, đúng và hợp sinh học nhất. Hiện nay với công nghệ gen (gen engineering) các hãng dược phẩm đã sản xuất, cho lưu hành trên thị trường đúng insulin “người” (human insulin) tinh khiết, nên hoàn toàn thích hợp cho mọi bệnh nhân. Đã và đang có nhiều nghiên cứu tích cực để đưa ra thị trường các loại insulin “không chích” (non-injectable insulin) như dạng dán trên da, dạng hít vào mũi họng, dạng uống, dạng cấy ghép…Chúng ta có quyền hy vọng ngày đó sớm đến để bệnh nhân được chữa bệnh tốt nhất nhưng lại được dễ chịu nhất.