I. LỜI MỞ
Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và là nguyên nhân chính gây tàn tật cho con người. Với bệnh nhân nghi ngờ đột quỵ, việc đánh giá kịp thời bằng hình ảnh CT scan và các xét nghiệm khác có thể giúp xác định loại đột quỵ, đánh giá mức độ nghiêm trọng của tổn thương và định hướng quyết định điều trị. RapidAI là phần mềm ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ phân tích hình ảnh CT để hỗ trợ bác sĩ lâm sàng đánh giá các ca nghi ngờ đột quỵ, ngay cả khi bệnh nhân đến viện sau giờ vàng (4,5 giờ).
Thường bệnh nhân đột quỵ chỉ có 6 giờ vàng để kịp đến bệnh viện điều trị tái thông thành công, và giảm thiểu di chứng. Nhờ có phầm mềm RapidAI hỗ trợ, hiện nay bác sĩ có thể biết chính xác được vùng não bị tổn thương, có thể được cứu sống là bao nhiêu, để mở rộng giờ vàng điều trị lên đến 24 giờ. Nhờ Rapid Ai hỗ trợ đến 50% bệnh nhân đột quỵ đến viện sau “giờ vàng” được can thiệp nội mạch có gần một nửa được can thiệp thành công, có thể quay trở lại vận động bình thường.
II. TỔNG QUAN VỀ PHẦN MỀM AI RAPID
1. Vài dòng giới thiệu
Phần mềm RAPID là một hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) được Đại học Stanford, Hoa Kỳ, phát triển, và đã được sử dụng rộng rãi trên thế giới để hỗ trợ chẩn đoán và điều trị đột quỵ, đặc biệt là đột quỵ nhồi máu não.
RAPID giúp phân tích hình ảnh y khoa như CT và MRI để xác định các vùng tổn thương não, tính toán thể tích khối máu tụ và vùng nhồi máu, từ đó giúp bác sĩ đưa ra quyết định điều trị chính xác và kịp thời, đặc biệt là mở rộng «thời gian vàng» điều trị lên tới 24 giờ thay vì chỉ 4 đến 6 giờ, trung bình 4,5 giờ, theo các phương pháp thông thường.
2. Cách thức hoạt động và lợi ích
* Phân tích hình ảnh y khoa: RAPID sử dụng AI để phân tích nhanh chóng các hình ảnh CT và MRI não trong thời gian rất ngắn, chỉ từ 30 giây đến 2 phút và cung cấp kết quả phân tích chính xác về vị trí tổn thương, thể tích vùng não hoại tử và vùng não có nguy cơ bị tổn thương trong các giờ tiếp theo.
* Xác định vùng nhồi máu và thiếu máu: Phần mềm có thể định lượng chính xác thể tích vùng nhồi máu (vùng não đã chết) và vùng thiếu máu cần cứu chữa, là thông tin quan trọng cho việc quyết định can thiệp.
* Mở rộng thời gian điều trị: Nhờ khả năng đánh giá chi tiết, RAPID giúp mở rộng “cửa sổ điều trị” cho bệnh nhân đột quỵ đến 24 giờ, tăng cơ hội cứu sống và giảm tỷ lệ tàn phế.
* Hỗ trợ từ xa: Không dừng lại ở tính năng phân tích nhanh và chính xác, phần mềm Rapid còn có khả năng gửi kết quả đến ngay các tài khoản của bác sĩ trong nhóm điều trị qua thiết bị thông minh, giúp tối ưu hóa thời gian ra quyết định, đặc biệt trong các ca cấp cứu khẩn cấp..
* Góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc: Bằng việc đưa ra các quyết định chính xác hơn, RAPID giúp các bệnh viện nâng cao chất lượng điều trị, đặc biệt là cho những bệnh nhân đột quỵ đến muộn.
III. ỨNG DỤNG RAPID AI TẠI VIỆT NAM
Việt Nam là quốc gia thứ 3 tại Đông Nam Á sau Thái Lan và Indonesia áp dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán và điều trị đột quỵ. Tháng 6/2019, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ là một trong những đơn vị đầu tiên tại Việt Nam triển khai phần mềm RAPID này. Cuối năm 2021, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã triển khai thành công phần mềm AI Rapid trong chẩn đoán hình ảnh cho bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não cấp.. Hiện nay, nhiều bệnh viện lớn tại Việt Nam như Bệnh viên Nhân dan 115, Bệnh viện Gia An…đã triển khai phần mềm RAPID Ai này..
ThS.BS Nguyễn Quang Ân Giám đốc Trung tâm Đột quỵ Bệnh viện đa khoa Phú Thọ, cho biết: “Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ tiếp nhận khoảng 250 ca bệnh đột quỵ mỗi tháng, trong số đó, chỉ có 5% người bệnh được đưa đến bệnh viện cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng”, 95% còn lại bác sĩ sẽ không thể làm gì hơn”, “Với công nghệ RAPID có thể kéo dài “thời gian vàng” lên đến 24 giờ, tức tăng hơn 18 giờ so với trước kia. Kết quả hình ảnh chụp MRI não của người bệnh được đưa vào phần mềm này sẽ giúp các bác sĩ xác định những vùng não bị tổn thương. Bác sĩ cũng thấy được vùng tranh tối tranh sáng, những vùng nhu mô não sẽ chết trong những giờ tiếp theo vốn rất khó xác định bằng các phương pháp hình ảnh học thông thường. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp”
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, việc ứng dụng Rapid đã mang lại hiệu quả rõ rệt trong công tác cấp cứu và điều trị đột quỵ não. Bác sĩ Ngô Quang Chức, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh cho biết: Khi sử dụng phần mềm Rapid, chúng tôi không chỉ xác định được vị trí tổn thương và mạch máu bị ảnh hưởng, mà còn có thể định lượng chính xác phần lõi tổn thương. Điều này giúp đội ngũ bác sĩ đưa ra quyết định điều trị nhanh và chính xác hơn rất nhiều.
PGS.TS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa bệnh lý mạch máu não Bệnh viện Nhân dân 115, phấn khởi cho biết “Thống kê cho thấy, mỗi năm Bệnh viện Nhân dân 115 tiếp nhận khoảng 20.000 ca đột quỵ. Người bệnh đột quỵ đến bệnh viện trong “giờ vàng” chiếm tỉ lệ rất thấp khoảng 5-10%, và tỉ lệ đến trễ so với “giờ vàng” chiếm đến 90%. Từ khi áp dụng phần mềm Rapid này, mỗi năm trung bình có thêm khoảng 1.000 bệnh nhân bị đột quỵ đến sau “giờ vàng” được chỉ định điều trị. “Với tỉ lệ 50% các ca điều trị thành công thì ít nhất mỗi năm nhờ phần mềm này đã cứu được hơn 500 người”
Tóm lại, việc ứng dụng RAPID AI là một thành tựu quan trọng trong việc áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo vào ngành y tế, góp phần đưa Việt Nam tiến gần hơn đến kỷ nguyên y tế thông minh.
IV, THAM KHẢO
[Video 1] Ưng dụng Rapid AI trong chản trị đột quỵ
[Video2] Ứng dụng phần mềm Rapid AI trong điều trị đột quỵ nhồi máu não
[Video3] Rapid AI tại Bệnh viện đa khoa Phú Thọ
[1] RapidAI for Stroke Detection
https://www.cda-amc.ca/rapidai-stroke-detection
[3] Rapid AI The gold standard in stroke care
https://www.rapidai.com/neurovascular/ischemic-stroke
[4] Cứu sống nhiều bệnh nhân đột quỵ đến sau ‘giờ vàng’ nhờ áp dụng AI Speed
https://thanhnien.vn/cuu-song-nhieu-benh-nhan-dot-quy-den-sau-gio-vang-nho-ap-dung-ai-1851514853.htm
[5] Ứng dụng phần mềm Rapid AI cứu sống người bệnh đột quỵ não
https://suckhoedoisong.vn/ung-dung-phan-mem-tri-tue-nhan-tao-cuu-song-nguoi-benh-dot-quy-nao-169211227192817984.htm
[6] Phú Thọ triển khai ứng dụng trí tuệ nhân tạo RAPID trong chẩn đoán và điều trị đột quỵ
https://moh.gov.vn/chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia/-/asset_publisher/7ng11fEWgASC/content/phu-tho-trien-khai-ung-dung-tri-tue-nhan-tao-rapid-trong-chan-oan-va-ieu-tri-ot-quy
[7] Hiệu quả từ ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong điều trị đột quỵ
https://www.benhviendakhoatinhquangninh.vn/tin-hoat-dong/hieu-qua-tu-ung-dung-tri-tue-nhan-tao-trong-dieu-tri-dot-quy.9343.html
[8] “Bác sỹ AI” giúp điều trị đột quỵ
https://vneconomy.vn/bac-sy-ai-giup-dieu-tri-dot-quy.htm
TS.BS Trần Bá Thoại
Ủy viên BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM