I. LỜI MỞ
Thời gian gần đây, do thương lái ồ ạt thu mua giun đất với giá cao để xuất sang Trung Quốc, nhiều địa phương đã rầm rộ diễn ra nạn kích điện bắt giun gây lo lắng cho cộng đồng.
Giun đất có chất gì, tác dụng gì, khiến người ta săn lùng, mua với giá cao như thế ?
II. TỔNG QUAN
Giun đất, tiếng Anh Earth worm , tiếng Trung: 地龍 di long, tiếng Nhật: Mimizu, tiếng Hàn: Jireongi, tiếng Tây Ban Nha: Lombriz de Tierra, tiếng Pháp: Ver de terre, Đức: Regenwurm , tiếng Ý: Lombrico, tiếng Thụy Điển: Daggmask, tiếng Bồ Đào Nha: Minhoa, đã được sử dụng từ rất lâu làm thực phẩm và phương thuốc chữa các bệnh khác nhau.
Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, đã phát triển các ứng dụng y học của giun đất ban đầu là dinh dưỡng sau đó là y hoc, đặc biệt là về miễn dịch học…
III. THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG
Giun đất rất giàu protein và nhiều loại axit amin; hàm lượng protein trong bột giun quế là 54,6–59,4% trọng lượng khô. Hàm lượng protein và thành phần axit amin của chúng tốt hơn so với bột cá, sữa bò và bột đậu nành. Protein giun đất dễ dàng bị thủy phân thành các axit amin tự do. Dịch cơ thể thủy phân chứa 9,34% protein và 78,73 mg axit amin tự do trên mỗi lít dịch thô và rất giàu vitamin và khoáng chất.
Hàm lượng chất béo thô trong bột giun đất là 7,34%.
IV. TÁC DỤNG DƯỢC LÝ
1. TÂY Y
Nhờ sự phát triển nhanh chóng của kỹ thuật sinh học phân tử, ngày càng có nhiều dược phẩm và thành phần chức năng được phân lập từ giun đất. Bài báo này đã giới thiệu một loại peptide kháng khuẩn và bột giun đất làm thực phẩm chức năng.
2. ĐÔNG Y
TS.Lương y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam, cho biết, theo Y học cổ truyền, giun đất, địa long có vị mặn, tính hàn, quy các kinh can, tỳ, phế, thận, có tác dụng thanh nhiệt, trấn kinh, lợi niệu, giải độc. Vị thuốc địa long này chủ trị sốt cao phát cuồng, động kinh co giật, hen phế quản, di chứng bại liệt nửa người, đau nhức do phong thấp, tiểu không thông.
V. LỜI BÀN
Tóm lại, dựa trên hàm lượng dinh dưỡng và các thành phần chức năng, giun đất có thể là nguồn nguyên liệu tuyệt vời tương đồng với thuốc và thực phẩm cho con người, đặc biệt là thực phẩm chức năng trong tương lai.
Tuy nhiên, để trở thành một thực phẩm chức năng, một vị thuốc tốt, giun đất phải được nghiên cứu sâu rộng, kỹ càng, sản phẩm phải được chế biến, bào chế đúng chuẩn an toàn cho người sử dụng.
VI. THAM KHẢO
[1] Nutritive Evaluation of Earthworms as Human Food
https://www.intechopen.com/chapters/56561
[2] Giun đất có tác dụng gì mà được thương lái ồ ạt thu mua?
https://dantri.com.vn/suc-khoe/giun-dat-co-tac-dung-gi-ma-duoc-thuong-lai-o-at-thu-mua-20230823110430445.htm
[3] Dilong: Food for Thought and Medicine
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3942902/
[4] Earthworms: A Source of Protein
https://www.davidpublisher.com/Public/uploads/Contribute/5d131fa129f63.pdf
[5] Here Are the Benefits of Earthworms for Body Health Able to
https://www.sinergipapers.com/healthy/pr-2875148793/looks-long-and-soft-here-are-the-benefits-of-earthworms-for-body-health-able-to-overcome-inflammation
TS.BS Trần Bá Thoại
Uỷ viên BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM