Trang chủ » ẨM THỰC » CÁ CÙ: MÓN CÁ VỤN NGÀY MƯA LỤT CỦA NGƯỜI HUẾ !

CÁ CÙ: MÓN CÁ VỤN NGÀY MƯA LỤT CỦA NGƯỜI HUẾ !

   Cá cù là tên gọi chung của người Huế cho tất cả các loại cá vụn, nhỏ như cá cấn, cá mại, cá sơn …đánh bắt được mùa lũ lụt, “tháng bảy nước nhảy lên bờ”. Chúng có tên như vậy vì thường “cù rủ” nhau đi thành đàn và người ta dễ dàng đánh bắt bằng các loại lưới nhỏ.

           

     Vì cá cù là một tập hợp nhiều loại cá nhỏ, mớ “tép” theo cách gọi của vài vùng miền bắc, nên cá cù được chế biến khá đơn giản là đem kho khô như sau:

   * Cá đem về được xóc muối sống rồi rửa sạch để ráo. Cho vào soong nồi, ướp nước mắm tiêu ớt, ít ném hột, có nơi người ta cho thêm lá hẹ, lá hay củ nghệ, ướp chừng một giờ. Xóc đều nồi cá rồi để chút cho thấm.

   * Kho cá cù không nên dùng nồi đáy nhỏ vì lớp cá dày sẽ mất ngon. Tốt nhất là kho cá trên cái chảo đáy bằng để lớp cá mỏng sẽ lgiúp cá thấm gia vị và cứng mình.

   * Nên kho cá với lửa vừa riu riu trên chảo đến khi khô nước chỉ còn lớp dầu màu ướp cá là vừa.

               

    Đặc biệt, người Huế có chế biến món Cá cù kho với chột nưa được nhà thơ Tố Hữu ca tụng trong bài thơ “Con cá chột nưa”  nổi tiếng:
  Nồi cá cù kho với chột nưa rất đơn giản như sau:
    * Chột nưa được lột sạch vỏ dọc từ gốc lên ngọn, xong thái thành lát dày khoảng một lóng tay;
    * Cá cù rửa sạch để nguyên cả con không bóc mang, bỏ ruột, thêm mắm muối, tiêu hành và ít thịt mỡ
    * Kho vừa nước, lửa riu riu đến cạn xíp xíp là được.
    Có thể nói, cái độc đáo, cái hồn, của món nhà quê đặc hữu Huế này là con cá vụn nước lụt được để nguyên con không bỏ ruột nên nồi cá kho chột nưa có một khẩu vị không lẫn với món ăn nào khác, đó là vị đăng đắng, nhẫn nhẫn, bùi bùi khó tả rõ…Và những vị U70, 80 như tôi không ai quên cái mùi vị quê hương này ! 
         Trần Bá Thoại