I. LỜI MỞ
Hiện nay, một số ý tưởng, quan niệm thiếu cơ sở khoa học về căn bệnh ung thư vẫn đầy tràn trong xã hội. Điều này dẫn đến những lo lắng không cần thiết và cản trở những quyết sách đúng đắn về phòng ngừa và điều trị.
Bài viết cung cấp thông tin, cơ sở khoa học về một số lầm tưởng và quan niệm sai lầm về ung thư.
II. UNG THƯ LÀ ÁN TỬ
Tại Hoa Kỳ, khả năng tử vong vì ung thư đã giảm đều đặn kể từ những năm 1990. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với một số bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư vú, tuyến tiền liệt và tuyến giáp, hiện là 90% hoặc cao hơn. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với tất cả các bệnh ung thư cộng lại hiện là khoảng 68%. .
Cần lưu ý răng, bệnh nhân ung thư sẽ sống được bao lâu và có chết vì căn bệnh này hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như ung thư phát triển chậm hay nhanh, di căn mức nào, phương pháp điều trị hiệu quả không, sức khỏe tổng thể và có bệnh kèm không….
III. UNG THƯ LÂY LAN
Ung thư là nhóm bệnh không lây nhiễm (non communicable diseases NCDs) không lây lan từ người sang người.
Trường hợp duy nhất mà ung thư có thể lây lan là trong trường hợp cấy ghép tạng hoặc mô từ người hiến tặng bị ung thư trước đó. Tuy nhiên, nguy cơ này cực kỳ thấp, khoảng 2/10.000 ca cấy ghép mô tạng. Hơn nữa, bác sĩ luôn tránh dùng tạng, mô từ những người hiến tặng có tiền sử ung thư.
Một số bệnh nhiễm virus như HBV, HCV, HPV và vi khuẩn HP là bệnh nền của ung thư sau này, dù các virus hoặc vi khuẩn này có thể lây từ người sang người nhưng bệnh ung thư đôi khi do chúng gây ra lạ không thể lây lan như thế.
IV. PHẪU THUẬT, SINH THIẾT LÀM UNG THƯ LAN NHANH
Khả năng phẫu thuật sẽ khiến ung thư lan sang các bộ phận khác của cơ thể là cực kỳ thấp. Theo quy trình chuẩn, phẫu thuật viên sử dụng các phương pháp đặc biệt với nhiều bước khác nhau để ngăn chặn tế bào ung thư lây lan trong quá trình sinh thiết hoặc phẫu thuật. Ví dụ, nếu cần loại bỏ mô khỏi nhiều vùng trên cơ thể, họ sẽ phải sử dụng các dụng cụ phẫu thuật khác nhau cho từng vùng.
Ngày nay, phẫu trị vẫn là một trong những phương pháp cơ bản trong điều trị ung thư. Thậm chí, trong một số loại ung thư, phẫu trị được xem là phương pháp điều trị khỏi “duy nhất”, ví dụ bệnh lý melanoma hoặc sarcoma sau phúc mạc.
V. ĂN ĐƯỜNG LÀM UNG THƯ NẶNG HƠN
Mặc dù nghiên cứu cho thấy, tế bào ung thư tiêu thụ nhiều đường glucose hơn các tế bào bình thường, nhưng không có nghiên cứu nào chỉ ra việc ăn đường sẽ khiến bệnh ung thư trở nặng hơn hoặc ngừng ăn đường ung thư sẽ nhỏ lại hoặc biến mất.
Tuy nhiên, chế độ ăn nhiều đường có thể góp phần làm tăng cân và béo phì, có liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển một số loại ung thư.
VI. NHỊN ĂN GIẾT CHẾT TẾ BÀO UNG THƯ
Nhiều ý kiến rằng, bệnh nhân ung thư chỉ nên ăn ít, ăn gạo lứt, muối mè để “bỏ đói” khối u, khiến khối u teo dần. Có người không ăn thịt đỏ, chất đạm, uống sữa, ăn thịt, trứng mà chỉ ăn chay… Sai lầm này khiến bệnh nhân suy dinh dưỡng, ảnh hưởng điều trị, rút ngắn thời gian sống, tăng tỷ lệ biến chứng, nhiễm trùng và dẫn đến tử vong.
Trong y khoa, chế độ ăn uống lành mạnh đủ chất, đủ lượng theo ô vuông thức ăn sẽ giúp người bệnh nâng cao thể lực, đủ sức theo hết liệu trình điều trị và giảm tác dụng phụ không mong muốn.
VII. ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG GÂY UNG THƯ
NhIều nghiên cứu nghiêm túc cho thấy, ung thư là do đột biến gen và điện thoại di động phát ra một loại năng lượng tần số thấp không gây tổn hại đến gene.
VIII. ĐƯỜNG TRUYỀN TẢI ĐIỆN GÂY UNG THƯ
Theo những nghiên cứu tốt nhất đến na, đường dây điện phát ra cả năng lượng điện và năng lượng từ. Năng lượng điện phát ra từ đường dây điện dễ bị che chắn hoặc suy yếu bởi các bức tường và các vật thể khác. Năng lượng từ trường phát ra từ đường dây điện là dạng bức xạ tần số thấp không gây tổn hại đến gene.
IX. UNG THƯ CÓ DI TRUYỀN KHÔNG ?
Chỉ khoảng 5 đến 10 % bệnh ung thư là do đột biến có hại được di truyền từ cha mẹ. Những gia đình có đột biến di truyền gây ung thư, nhiều thành viên có thể mắc cùng một loại ung thư. Những bệnh ung thư này được gọi là ung thư “gia đình” hoặc “di truyền”.
Còn 90 đến 95 phần trăm ung thư còn lại là đột biến do kết quả tự nhiên của quá trình lão hóa và tiếp xúc với các yếu tố môi trường, chẳng hạn như khói thuốc lá và phóng xạ. Những bệnh ung thư này được gọi là ung thư “không di truyền” hoặc “tự phát”.
X. THẢO DƯỢC CÓ THỂ CHỮA UNG THƯ
Dù một số nghiên cứu gợi ý các liệu pháp thay thế hoặc bổ sung, bao gồm một số loại thảo mộc, có thể giúp bệnh nhân giảm các tác dụng phụ của điều trị ung thư, nhưng chưa có sản phẩm thảo dược nào cho thấy có hiệu quả trong điều trị ung thư. Trên thực tế, một số sản phẩm thảo dược có thể gây hại khi dùng trong quá trình hóa trị hoặc xạ trị vì chúng có thể cản trở hoạt động của các phương pháp điều trị này. Do đó, bệnh nhân ung thư nên trao đổi với bác sĩ về bất kỳ sản phẩm thuốc bổ sung và thay thế nào, gồm cả vitamin và thảo dược bổ sung muốn sử dụng.
XI. THAM KHẢO
[1] Common Cancer Myths and Misconceptions
https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/myths
[2] Những quan niệm sai lầm về ung thư
https://vnexpress.net/nhung-quan-niem-sai-lam-ve-ung-thu-2947261.html
[3] Cancer causes: Popular myths about the causes of cancer
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cancer/in-depth/cancer-causes/art-20044714
[4] Let’s get to the bottom of it – 7 common cancer myths, unpicked
https://news.cancerresearchuk.org/2023/07/19/lets-get-to-the-bottom-of-it-7-common-cancer-myths-unpicked/
[5] Debunking common myths surrounding Cancer
https://www.msn.com/en-in/news/other/debunking-common-myths-surrounding-cancer/ar-BB1hKZ4f
[6] Chết nhanh hơn nếu ‘bỏ đói tế bào ung thư’
https://vnexpress.net/chet-nhanh-hon-neu-bo-doi-te-bao-ung-thu-4198935.html
[7] Những quan điểm sai lầm về ung thư
[8] Những Quan Điểm Sai Lầm Về Chế Độ Dinh Dưỡng Của Bệnh Nhân Ung Thư
[9] Những hiểu lầm về ung thư
TS. BS Trần Bá Thoại
Uỷ viên BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM